Hormonen in de achtbaan – 5 natuurlijke manieren om rust te brengen

Je hormonen hebben meer invloed op je leven dan je misschien denkt.

Ze bepalen hoe je je voelt, hoeveel energie je hebt, hoe je slaapt en zelfs waar je trek in hebt. Maar soms lijken ze een eigen wil te hebben – alsof ze in de achtbaan zitten en jou meetrekken in elke bocht. Gelukkig kun je daar iets aan doen..

Een nieuwe dag

Een nieuwe dag ligt voor je, maar je vraagt je af hoe je deze in hemelsnaam door moet komen. Je voelt je moe, prikkelbaar en die zo herkenbare hoofdpijn steekt weer de kop op. De kinderen werken niet mee, het verkeer zit tegen en alles lijkt mis te lopen.

“Het is weer zo’n dag,” denk je met een diepe zucht, “zo eentje die maar blijft terugkomen.”

Zijn het mijn hormonen weer? vraag je jezelf af.

Waarschijnlijk wel… je hormonen zitten in de achtbaan.

Herkenbaar? Je bent niet de enige. Miljoenen vrouwen worstelen dagelijks met hormonale schommelingen die invloed hebben op stemming, energie, gewicht en welzijn. Maar er is goed nieuws: je staat niet machteloos.

De onzichtbare regelaars in je lijf

Hormonen zijn als micromanagers die 24/7 in je lichaam aan het werk zijn. Ze bemoeien zich met alles: je energie, slaap, stofwisseling en humeur. En als één van hen besluit zijn eigen plan te trekken, gaat alles uit balans.

Een paar belangrijke regelaars:

• Oestrogeen – de multitasker die je stemming, botten én cholesterol in balans houdt. Als ze piekt of daalt: hallo stemmingswisselingen, opvliegers en vermoeidheid.

• Progesteron – de relaxte collega van oestrogeen. Te weinig? Dan verschijnt het PMS-monster, compleet met hoofdpijn, een opgeblazen gevoel en tranen bij het minste of geringste.

• Cortisol – je stresshormoon. Een beetje is prima (zo kom je je bed uit). Te veel, en je staat stijf van de spanning, ziet overal beren op de weg en grijpt naar chips, snoep of chocola.

• Insuline – de poortwachter van je bloedsuiker. Als hij lui wordt, krijg je insulineresistentie. Je komt aan en voelt je moe.

• Schildklierhormonen – de managers van je metabolisme. Te traag? Dan ben je altijd koud en moe. Te snel? Dan voel je je opgejaagd, klopt je hart in je keel en val je af (wat altijd een reden is om naar de huisarts te gaan).

  
  

Deze 5 hormonen vormen samen een complete ‘kantoorafdeling’ die je lichaam draaiend houdt. Maar soms lijkt het meer op een chaotisch kantoor vol kibbelende collega’s…

Meer dan pleisters plakken: werken aan echte hormonale balans

Hormonale balans draait niet om één trucje of supplement. Het vraagt een holistische aanpak, waarbij voeding, beweging, stress, slaap én leefomgeving samenwerken.

Hier zijn 5 natuurlijke manieren die écht verschil maken:

1. Voeding als fundament

Wat je eet, heeft directe invloed op je hormonen. Gezonde vetten, antioxidanten en vezels helpen je lichaam om weer in balans te komen.

Een grote meta-analyse uit 2022 liet zien dat omega-3 vetzuren (uit bijvoorbeeld vette vis, lijnzaad en walnoten) PMS-klachten aanzienlijk kunnen verminderen. Zowel lichamelijke klachten – zoals buikpijn en een opgeblazen gevoel – als mentale (zoals prikkelbaarheid) namen af. Hoe langer vrouwen omega-3 gebruikten, hoe beter de effecten werden.

👉 Praktische tip: Vul je bord voor de helft met groenten, een kwart met eiwitten en een kwart met complexe koolhydraten (zoals quinoa of zoete aardappel). Begin met de groenten – de vezels helpen je bloedsuiker stabiel te houden en geven je hormonen meer rust.

2. De kunst van goed bewegen

“Hoe zwaarder, hoe beter?” Nou, niet als het om je hormonen gaat. Te intensief sporten kan juist averechts werken: het jaagt je cortisol (het stresshormoon) omhoog, en dat kan je hormonale balans flink verstoren.

Maar – en dat is belangrijk – het is heel persoonlijk. Sommige vrouwen voelen zich fantastisch na een pittige work-out, anderen raken er compleet van uit balans. Leer te luisteren naar je lichaam. Het geeft zelf aan wat het nodig heeft.

👉 Praktische tip: Wissel intensieve trainingen af met rustige vormen zoals yoga, fietsen, wandelen of zwemmen.

3.  Slaap – de stille nachtwerker van je lichaam

Als je ooit een nacht hebt doorgehaald, ken je de hormonale nasleep: honger, prikkelbaarheid en energiedips.

Als verpleegkundige draai ik zelf een aantal nachtdiensten per maand – steeds maar één per keer. Dat klinkt misschien onschuldig, maar ik ben me er heel bewust van geworden wat voor invloed dit op mij heeft.

Omdat het telkens maar één nachtdienst is, slaap ik overdag niet. Daardoor raakt mijn slaapritme toch in de war. En ik merk hoe mijn lichaam daarop reageert: is het een drukke, onrustige nachtdienst geweest, dan heb ik de volgende dag meer trek in iets lekkers, drink ik in het weekend sneller een extra glaasje wijn en beweeg ik minder.

Toch houd ik vast aan een vaste bedtijd. Ik ga rond 22.00 uur naar bed en word om 6.45 uur weer wakker – zonder wekker. Het helpt mijn lichaam om toch een ritme te vinden, ook al is dat door de nachtdiensten af en toe een uitdaging.

👉 Praktische tip: Maak van de avond een ontspanmoment – een vast ritueel dat je lichaam laat weten dat het bijna bedtijd is.

Wat kun je doen?

• Zet een uur voor het slapen je telefoon, tv en laptop uit.

• Zet een uur voordat je gaat slapen een diffuser in je slaapkamer aan met Lavendel etherische olie of gebruik doTERRA Serenity producten.

• Neem een warme douche of drink een kop (slaap)thee.

• Schrijf je gedachten van je af, zodat je hoofd leeg is.

  
  

Waarom is dit zo belangrijk?

Wist je dat chronisch slaapgebrek je leptine (het hormoon dat je een verzadigd gevoel geeft) verlaagt, en je ghreline (het hongerhormoon) verhoogt? Geen wonder dat je meer trek krijgt als je slecht slaapt! Slecht slapen laat ook je cortisol stijgen, wat weer kan leiden tot insulineresistentie. Je hormonale huishouding raakt letterlijk ontregeld.

4. Rust in je hoofd – de verborgen kracht achter hormonale balans

Chronische stress is misschien wel de grootste saboteur van je hormonen. Je lichaam maakt constant cortisol aan, en dat ene stresshormoon trekt vervolgens een hele rij andere hormonen mee uit balans.

Wist je dat dat ‘onrustige gevoel’ tijdens stress een puur lichamelijke oorzaak heeft?

Wanneer je gespannen bent, maakt je lichaam extra cortisol aan. Omdat je systeem denkt dat er gevaar dreigt, geeft het je lichaam het signaal om snel glucose vrij te maken. Dit zijn die momenten dat je trekt hebt in wat zoets.

👉 Praktische tip: 

• Zoek afleiding door even te gaan bewegen. Zelfs 5 minuten buiten verlaagt cortisol, brengt zuurstof in je lijf en geeft je brein een reset.

• Zet een rustgevende geur in. Gebruik etherische oliën zoals lavendel, wilde sinaasappel of bergamot in een diffuser of ruik er even aan. Het helpt je zenuwstelsel direct te kalmeren.

• Doe een ademhalingsoefening. 4 tellen inademen, 2 tellen vasthouden, 6 tellen uitademen, 2 tellen vasthouden.

• Doe een mini-lichaamscheck. Leg je hand op je buik, adem rustig in en uit en voel hoe je lichaam ontspant.

5. Verminder gifstoffen in je leven

We leven in een wereld waarin we dagelijks worden blootgesteld aan duizenden chemicaliën – van plastics in verpakkingen tot pesticiden op groenten. Deze zogenaamde hormoonverstoorders kunnen de werking van je natuurlijke hormonen nabootsen of juist blokkeren.

En wist je dat microplastics inmiddels overal zijn? In ons drinkwater, in de lucht die we inademen, en zelfs in onze bloedbaan. De wetenschap onderzoekt nog de langetermijneffecten, maar één ding weten we: dit is niet bevorderlijk voor je hormonale gezondheid.

Toen ik met de antroposofische gezondheidszorg in aanraking kwam, ben ik veel bewuster gaan kijken naar hoe ik mijn lichaam voed, verzorg en onderhoud. En sinds dōTERRA in mijn leven is gekomen, ben ik me daar nóg dieper in gaan verdiepen.

Wist je dat je huid je grootste ontgiftingsorgaan is? Veel mensen vergeten dat, maar je huid ademt letterlijk afvalstoffen uit. Heb je last van acne, eczeem of andere huidproblemen, dan kan dat een teken zijn dat je ontgiftingsorganen overbelast zijn.

Ik ondersteun mijn lichaam door gezonde voeding, voldoende gefilterd water, regelmatige beweging en door het gebruiken van natuurlijke huidverzorgings- en schoonmaakproducten (veel maak ik zelf!). Ook maak ik bewust gebruik van plantaardige ondersteuning om mijn lichaam een extra handje te helpen.

Wist je dat je huid je grootste ontgiftingsorgaan is? Veel mensen vergeten dat, maar je huid ademt letterlijk afvalstoffen uit. Heb je last van acne, eczeem of andere huidproblemen, dan kan dat een teken zijn dat je ontgiftingsorganen overbelast zijn.

👉 Praktische tip: Praktische tip: Begin klein maar consequent. Hang een briefje op een zichtbare plek met wat jij de komende 2 weken wilt veranderen. Kruis de dagen eventueel af – zo maak je je vooruitgang zichtbaar.

Bijvoorbeeld: “Iedere ochtend start ik met een glas water drinken.” Kleine, haalbare stappen zorgen voor blijvende verandering. En onthoud: perfect hoeft niet, beter wel.

De kracht van etherische oliën bij hormonale ondersteuning

Naast alle leefstijlaanpassingen kunnen etherische oliën een waardevolle aanvulling zijn. Ze werken adaptogeen – dat betekent dat ze je lichaam helpen zichzelf te reguleren.

Belangrijk: etherische oliën kunnen op zichzelf geen ernstige hormonale disbalans corrigeren. Ze werken het beste als onderdeel van een complete aanpak – samen met voeding, beweging, ontspanning en slaap.

Hoe kunnen etherische oliën helpen?

• Ze kunnen stressreacties verzachten

• Ze kunnen ontstekingsprocessen beïnvloeden

• Ze ondersteunen de ontgiftingsfuncties van je lichaam

  
  

Specifieke oliën voor hormonale ondersteuning:

Voor progesteronbalans

• Vitex agnus-castus (Monnikspeper) – ondersteunt het lichaam bij de natuurlijke aanmaak van progesteron (zit o.a. in doTERRA Clary Calm).

• Thyme (Tijm) – helpt de progesteronspiegels op peil te houden.

• Sandalwood (Sandelhout) – werkt kalmerend en brengt innerlijke rust, wat de hormoonbalans ten goede komt.

• Frankincense (Wierook) – ondersteunt de hypofyse en hypothalamus, het “regelcentrum” van je hormonen.

• Geranium – harmoniseert hormoonniveaus en werkt balancerend op zowel oestrogeen

  
  

Voor oestrogeenbalans

• Fennel – bevat fyto-oestrogenen die op natuurlijke wijze oestrogeen nabootsen

• Scharlei (Clary Sage) – helpt oestrogeenniveaus te reguleren

• Geranium – ondersteunt een gezonde oestrogeenbalans

  
  

Algemene ondersteuning

• Wild Orange en citrusoliën – stimuleren de leverontgifting

• Lavender – ontspannend en stress verlagend

• Ylang Ylang – werkt balancerend op het hele hormoonsysteem

  
  

Tips voor gebruik:

• Breng oliën verdund met een draagolie aan op de voetzolen of de onderbuik. Bv. 1 dr. op 5 ml. gefractioneerde kokosolie / jojobaolie

• Gebruik ze regelmatig (dagelijks of cyclisch, passend bij je menstruatiecyclus).

  
  

Zo wordt jouw hormonale achtbaan eindelijk weer een rustige rit.

Elke kleine stap – een aanpassing in je voeding, een paar minuten ontspanning, een betere slaapgewoonte – helpt je lichaam om weer in balans te komen. Je hóeft je niet machteloos te voelen.

Herken jij jezelf in dit verhaal?

Voel je dat je hormonen soms alle kanten op schieten, en wil je hier graag meer rust en balans in brengen?

Ik begeleid vrouwen met specifieke gezondheidsklachten – van hormonale disbalans tot overgangsverschijnselen – op een natuurlijke, holistische manier.

Wil je weten wat ik voor je kan betekenen? 

Stuur mij een berichtje ,samen kijken we naar wat jíj nodig hebt om je weer beter, lichter en energieker te voelen.